GRONDHOUDING

Vaak wordt de vraag gesteld wat nu precies de verschillen zijn tussen iemand die advies geeft, iemand die coacht, een counselor, een (psycho)therapeut, …

Het meest bevredigende antwoord komt uit een werk van Caroll en Walton (handboek: "Counseling in Organisations"). In dit werk worden adviseren, coachen, counselen en therapie als een continuüm van interventiemogelijkheden gezien (zie schema).

ADVISEUR

Het geven van advies, is elke vorm van hulpverlening op inhoud, proces, structuur, taak (taken), … zonder dat degene die advies geeft verantwoordelijk is voor de implementatie ervan. De adviseur tracht een situatie te veranderen of verbeteren zonder daar controle over te hebben.

COACH

Coachen is gericht op het begeleiden én adviseren waarbij problemen en/of ontwikkelingen verhelderd en/of verder ontwikkeld moeten worden. Coaching is eveneens gericht op het stimuleren van persoonlijke prestaties en persoonlijke groei en/of het geven van feedback. Als coach vertrek je vanuit het hier en nu en verder …

Als coach help je een individu of groepen individuen de doelen die ze (zichzelf) hebben gesteld, ondersteunend te bereiken of er zo dicht als mogelijk bij te geraken.

In België is er nog geen wettelijk kader voor coaches. Strikt genomen moet je dan ook niet in het bezit zijn van een vooropleiding. Het is geen beschermd beroep en geen beschermde behandelvorm.

COUNSELOR

Counseling is een methode van ondersteuning en begeleiding, specifiek gericht op het psychosociale terrein waarbij door actief luisteren en praten; psychologische, emotionele en gevoelsmatige problemen of ontwikkelingen verhelderd, ontwikkeld of opgelost worden. Het gaat hier, meer indringend dan bij coaching, om het zelf van de persoon in relatie tot zijn rollen en in de context waarin hij verkeert. Het object van de counseling en coaching is in zijn kern anders: bij counseling gaat het om het menselijke zelf in relatie tot zijn rol en zijn omgeving. Bij coaching gaat het om de rol, de taken en activiteiten in zijn functioneren, waarbij de andere elementen een rol kunnen spelen.

PSYCHOTHERAPEUT

Psychotherapie is een behandelvorm die wordt toegepast bij psychische klachten en problemen. Het doel is zo veel mogelijk van de klachten en problemen op te heffen of zoveel mogelijk te verminderen. De psychotherapeut lost niks op, maar helpt de cliënt nare dingen anders te zien, trauma's te verwerken/verduren en moeilijke situaties anders aan te pakken. De psychotherapeut is eveneens gespecialiseerd in het behandelen van cliënten met complexe, vaak in de persoonlijkheid gewortelde psychische klachten.

De problemen waarvoor mensen in psychotherapie gaan zijn heel uiteenlopend: angst, depressie, verslaving, fobieën, persoonlijkheidsproblematiek, gevolgen van vroegkinderlijke traumatisering, gevolgen van seksueel misbruik, mishandeling en/of affectieve verwaarlozing, psychosomatiek, suïcidegedachten (en/of plannen), dissociatieve en/of psychotische klachten, …, problemen waarbij van tevoren voorzien wordt dat er een lange en intensieve weg nodig is (evt. ook opname).

Sinds 1 september 2016 is het aanbieden van psychotherapie een beschermde behandelvorm door de wet Maggie de Block. Dit houdt in dat psychotherapie gegeven mag worden door twee groepen: 1) opleiding gestart na 2016-2017 en 2) met verworven rechten. Het is echter geen erkend beroep, dus iedereen mag zich in principe therapeut noemen. De desbetreffende beroepsverenigingen doen er alles aan de psychotherapeut te erkennen.

De vooropleiding is een master, minimaal bachelor + een postgraduaat (4 jaar erkende psychotherapeutische richting (systeem, gedrag, integratief, …)

PSYCHOLOOG

Een psycholoog is iemand die minstens vijf jaar universitair onderwijs volgde en daarmee een masterdiploma behaalde. Een psycholoog is dus academisch of professioneel expert in de psychologie, de academische discipline die zich bezighoudt met het innerlijk leven (kennen, voelen en streven) en het gedrag van de mens.

De titel van psycholoog is beschermd. Dit wil zeggen dat niet iedereen zich psycholoog mag noemen.

Op eigen initiatief of op advies van een arts kan een psycholoog geconsulteerd worden voor psychologische problemen of psychosomatische klachten. Een psycholoog geeft informatie om psychologische problemen te voorkomen, onderzoekt psychologische problemen en stelt een diagnostische 'hypothese' (enkel een arts/psychiater kan een diagnose stellen), geeft informatie en/of advies over therapiemogelijkheden en behandelt of begeleidt.

Het behandelen van psychologische problemen wordt 'psychotherapie' genoemd.

Onder psychische of psychologische problemen vallen heel wat klachten die we onmogelijk allemaal kunnen opsommen. Je kunt een psycholoog raadplegen zowel voor dagdagelijkse problemen als voor ernstig psychisch lijden.

PSYCHIATER

Een psychiater is een arts. Hij of zij heeft geneeskunde gestudeerd en koos daarna voor een specialisatie in de psychiatrie. Omdat een psychiater een arts is, kan hij of zij medicatie voorschrijven en wordt een psychiatrisch consult gedeeltelijk terugbetaald. De titel van psychiater is beschermd. Dit wil zeggen dat niet iedereen zich psychiater mag noemen.